Dita e Verës është një festë pranverore shqiptare, dhe është një festë e lashtë pagane, e cila simbolizon fundin e dimrit dhe fillimin e pranverës. Sipas kalendarit Gregorian, festohet më 14 mars, dhe sipas kalendarit Julian, më 1 mars.
„Stina ime e verës“ është emri i festës sipas kalendarit të vjetër shqiptar, dhe kështu festoheshin tre ditët e para të vitit shqiptar. Dita e verës simbolizon fillimin e pranverës, dhe njihej në Romën dhe Greqinë e lashtë. Ceremonitë, në kohët e lashta, mbaheshin në tempullin e perëndeshës greke Diana, në Çermenikë, në Elbasan. Siç shkroi Kosova online vitin e kaluar, në kryeqytetin e Shqipërisë, banorë të shumtë u mblodhën në sheshin Skënderbej, ku u organizua një ekspozitë automjetesh, kryesisht të vjetra, por edhe makina ushtarake, ndërsa tanket ishin pjesë e ekspozitës. Organizohen aktivitete sportive dhe kulturore, si dhe lojëra tradicionale, veçanërisht për fëmijët. Në Elbasan, rrugët ishin zbukuruar me simbole lulesh dhe slogane të Ditës së Verës. Të vegjëlit e „maskuar“ si flutura i dhanë një bukuri të veçantë festës. Manifestimet kulturore, ekspozitat e artizanatit, qilimat dhe kostumet popullore ishin pjesë integrale e festivalit. Ishte interesante për vizitorët të shihnin se si përgatiten specialitetet tradicionale të Elbasanit. Përndryshe, tradita e Ditës së Verës në këtë rreth, veçanërisht në fshatrat e zonës së Çermenikut, dikton që vendasit të presin degë pemësh, t’i mbushin me lule dhe të dekorojnë dyert dhe muret e shtëpive.
Marko Ilić themeloi një familje një dekadë më parë me Dritën, një grua shqiptare, në të cilën traditat e të dy kombeve çmohen, siç thekson ai, ka shumë festa serbe dhe shqiptare që ata si familje i vizitojnë dhe i festojnë gjatë vitit: „Vërtet një nga festat e preferuara të familjes sime është Dita e Verës, fëmijët mezi presin dhe e shijojnë atëherë, vajza ime tani është 10 vjeç dhe interesi i saj për të vizituar këtë festival nuk është zbehur, edhe pse ajo ishte atje për herë të parë kur ishte më pak se 3 vjeç.“
Në traditën serbe, ka ditë të vitit kur bimë të caktuara korren dhe përdoren për të dekoruar shtëpitë ose për të bërë kurora që vendosen në dyer. Për shembull, në Festën e Luleve, para Pashkëve, është zakon të mblidhen lulet herët në mëngjes për t’i shenjtëruar me ujë dhe për të larë duart, fytyrën dhe flokët me to, në mënyrë që njerëzit të jenë po aq të bukur sa lulet gjatë gjithë vitit, si dhe për të dekoruar shtëpitë e tyre dhe për t’ua dhuruar të dashurve. Ky zakon simbolizon jetën e re dhe një fillim të ri, në frymën e festës.
Kur bëhet fjalë për festat dhe festivalet shqiptare, një festë tjetër festohet në mars. Po flasim për Ditën e Mësuesit, e cila festohet më 7 mars. Kjo ditë festohet në të gjitha shkollat dhe universitetet dhe në fakt është një ditë kur theksohet mirënjohja ndaj edukatorëve. Kjo festë festohet si nga nxënësit aktualë ashtu edhe nga ish-nxënësit, duke kujtuar mësuesit që i udhëhoqën ata gjatë procesit arsimor për vite me radhë. Shqipëria e vendosi këtë datë si festë në vitin 1960 për të përkujtuar themelimin e shkollës së parë shqipe në Korçë, e themeluar më 7 mars 1887. Naim Frasheri (1846 – 1900) dhe vëllai i tij Selimi luajtën një rol të rëndësishëm në hapjen e shkollës së parë në gjuhën shqipe (Mësonjëtorja e Parë Shqipe). Naim Frasheri konsiderohet si një nga përfaqësuesit më të rëndësishëm të letërsisë së ringjalljes kombëtare në Shqipëri, ai ndihmoi në krijimin e shoqërive kulturore-patriotike në Rumani, Egjipt dhe Shqipëri. Ai shkroi në disa gjuhë – shqip, turqisht, greqisht dhe persisht.
„Vitin e kaluar isha me pushime të shkurtra me një mik që vizitonte Shqipërinë. Rastësisht ishim atje pikërisht kur festohej Dita e Mësuesit, të cilën as nuk e dinim se ekzistonte, dhe ironia është se unë jam mësuese dhe shoqja ime është pedagoge në shkollë“, thotë Natasha Stanić, një mësuese nga Novi Sadi.
1 Qershori, Dita e Fëmijëve, festohet edhe në Shqipëri. Në Konferencën e parë Botërore për Mirëqenien e Fëmijëve, e cila u mbajt në vitin 1925 në Gjenevë, 1 qershori u shpall Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve. Në këtë ditë, diskutohen të drejtat dhe mirëqenia e fëmijëve, si dhe organizohen ngjarje që synojnë fëmijët. Theksi vihet në të drejtën e fëmijëve për të jetuar në paqe, të drejtën për kujdes shëndetësor dhe zhvillim harmonik. Konventa për të Drejtat e Fëmijëve, e miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara në vitin 1989 dhe e ratifikuar nga 193 vende.
Parimet themelore të Konventës janë:
e drejta për jetë, mbijetesë dhe zhvillim,
interesi më i mirë i fëmijës,
e drejta për pjesëmarrje
e drejta për mosdiskriminim
